SIGMET là bản tin thông báo về 09 nhóm hiện tượng thời tiết nguy hiểm được quan trắc hoặc dự báo có thể ảnh, uy hiếp đến an toàn bay trên đường bay bao gồm: Giông, nhiễu động, đóng băng, bão nhiệt đới, sóng núi, tro bụi núi lửa, mây phóng xạ, bão cát, bão bụi. Theo quy định của ICAO (Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế), việc phát hành các bản tin SIGMET do các Cơ quan Trung tâm Cảnh báo thời tiết (MWO- Meteorological Watch Office) quốc gia phát hành hoặc ủy quyền cho các MWO lân cận.

Cùng với phát triển của khoa học công nghệ như dự báo thời tiết bằng mô hình số trị có độ phân giải cao, ảnh mây vệ tinh khí tượng, Radar thời tiết… nên công tác phát hành điện văn SIGMET nói riêng và dịch vụ khí tượng phục vụ công tác điều hành bay nói chung trên thế giới cũng như khu vực châu Á- Thái Bình Dương ngày càng nâng cao. Tuy nhiên, ICAO (APANPIRG/26 tháng 9/2015 tại BangKok- Thái Lan) đã nhận thấy sự thiếu hụt cũng như không thống nhất về nội dung các điện văn cảnh báo, dự báo SIGMET trên ranh giới FIR giữa các Quốc gia lân cận. Từ đó, gây khó khăn cho tổ lái, người khai thác cũng như gây nguy cơ uy hiếp an toàn bay trong khu vực.

Từ hội nghị ICAO này, các MWO khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã triển khai thực hiện thử nghiệm dự án SIGMET hài hòa biên giới giữa các quốc gia trong khu vực với 03 tiểu nhóm quốc gia. Tiểu nhóm quốc gia 1 bao gồm Nhật Bản, Lào, Myama, Philippine, Thái Lan, Việt Nam trong đó Nhật Bản làm trưởng tiểu nhóm hỗ trợ, tư vấn về kỹ thuật cũng như chuyên môn. Tiểu nhóm 2 bao gồm Hồng Kông, Trung Quốc, Macao, Campuchia trong đó Hồng Kông làm trưởng tiểu nhóm 2. Tiểu nhóm 3 bao gồm Singapore, Indonesia, Malasia trong đó Singapore làm trưởng tiểu nhóm 3.

Cơ quan khí tượng Nhật Bản tư vấn vùng hiện tượng thời tiết nguy hiểm trên ranh giới các FIR hỗ trợ các MWO phát SIGMET

Là một cơ sở cung cấp dịch vụ khí tượng hàng không (MWO- Meteorological Wacht Office) theo quy định của ICAO, Trung tâm Cảnh báo thời tiết - Trung tâm Quản lý luồng không lưu có chức năng nhiệm vụ theo dõi, lập và phát hành các điện văn cảnh báo, dự báo các hiện tượng thời tiết nguy hiểm SIGMET trên đường bay trong vùng trời Việt Nam và phần vùng thông báo bay trên biển quốc tế do Việt Nam quản lý.Trong các năm qua, các bản tin SIGMET do Trung tâm phát đi đã góp phần bảo đảm an toàn hoạt động bay trong 02 vùng FIR Hà Nội, Hồ Chí Minh và nền không lưu khu vực.

Được sự đồng ý của Lãnh đạo Tổng công ty, từ năm 2015 đến nay (11/2017), Trung tâm Cảnh báo thời tiết- Trung tâm Quản lý luồng không lưu đã triển khai, phối hợp 03 lần thực hiện thử nghiệm SIGMET hài hòa với tiểu nhóm 1 do cơ quan khí tượng Nhật Bản làm trưởng nhóm. Để triển khai thực hiện dự án SIGMET hài hòa này, hai cơ quan khí tượng hàng không Nhật Bản và MWO Việt Nam (Trung tâm Cảnh báo thời tiết) đã triển khai nhiều khóa huấn luyện, trao đổi chuyên môn tại Nhật Bản và Chuyên gia khí tượng hàng không Nhật Bản cũng nhiều lần sang MWO trao đổi trực tiếp công tác chuyên môn.

Cơ quan khí tượng Nhật Bản tư vấn độ cao lớp hiện tượng thời tiết nguy hiểm hỗ trợ các MWO phát SIGMET

Từ năm 2015 đến nay, dự án SIGMET hài hòa vẫn đang ở trong giai đoạn phối hợp thử nghiệm, các MWO Thái Lan, Lào, Phillippine, Myama, Việt Nam nhận các điện văn tư vấn giông, nhiễu động, đóng băng máy bay trong vùng trách nhiệm, sử dụng công cụ hỗ trợ lập và phát hành điện văn Sataid và cập nhật các SIGMET cho các hiện tượng thời tiết trên ranh giới hai FIR lên webtool của cơ quan khí tượng Nhật Bản. Cơ quan khí tượng Nhật Bản sẽ thống kê, phân tích, chủ trì tổ chức họp trực tuyến (online meeting)  hàng tuần, định kỳ để trao đổi chuyên môn.

Kết luận tại cuộc họp APANPIRG/28/30 của ICAO khu vực Châu Á- Thái Bình Dương, ICAO kêu gọi khuyến khích MWO các quốc gia trong khu vực trên cơ sở hợp tác song phương, đa phương phối hợp triển khai dự án SIGMET hài hòa các hiện tượng thời tiết nguy hiểm trên ranh giới các FIR, trao đổi, chia sẻ kết quả và tiến tới từng bước thống nhất công tác phát hành SIGMET hài hòa khi đã có kết quả nghiên cứu đầy đủ. 

Đại diện các MWO Thái Lan, Lào, Philippine, Việt Nam tham dự họp trao đổi chuyên môn tại Nhật Bản năm 2017

Thực hiện kết luận của ICAO khu vực tại cuộc họp trên, căn cứ thư mời của ba cơ quan khí tượng Nhật Bản, Singapore và Hồng Kông, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam cho phép và chỉ đạo Trung tâm Cảnh báo thời tiết tham gia phối hợp thử nghiệm dự án SIGMET hài hòa lần thứ 4 với cơ quan khí tượng Nhật Bản và bắt đầu tham gia thử nghiệm dự án tần suất 24/7 với cơ quan khí tượng Singapore và Hồng Kông từ tháng 11/2017.

Thông qua dự án này sẽ giúp Việt Nam có quan hệ hợp tác gắn kết, thân thiết với các cơ quan đơn vị chuyên môn nói riêng, với các quốc gia trong khu vực nói chung. Bên cạnh đó, dự án góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ khí tượng hàng không ở Việt Nam và phục vụ an toàn hàng không trong khu vực.

Nguồn: vatm.vn